Łagodny Rozrost Gruczołu Krokowego – Choroba
Na tej stronie:
Powiększenie prostaty – objawy
Powiększenie prostaty – leczenie i diagnoza
Wprowadzenie
Czy wiesz, że łagodny rozrost gruczołu krokowego (BPH), potocznie nazywany powiększeniem prostaty, dotyczy ponad połowy mężczyzn po 50. roku życia? To niezwykle powszechne zjawisko, które często zaczyna się niepostrzeżenie, a z czasem może wpływać na codzienny komfort życia.
BPH to nienowotworowe powiększenie prostaty — niewielkiego gruczołu wielkości orzecha włoskiego, znajdującego się tuż pod pęcherzem i otaczającego cewkę moczową. Prostata odpowiada m.in. za produkcję części płynu nasiennego, jednak z wiekiem jej komórki mogą się powiększać. Kiedy gruczoł rozrasta się, zaczyna uciskać na cewkę moczową, co utrudnia swobodny odpływ moczu i prowadzi do wielu charakterystycznych objawów.1
Warto wiedzieć, że BPH to naturalna część procesu starzenia u mężczyzn i w większości przypadków można nią skutecznie zarządzać.
Powiększenie prostaty – objawy
Objawy BPH rozwijają się stopniowo i mogą mieć różne nasilenie. Do najczęstszych należą:
- Częste oddawanie moczu, szczególnie w nocy.1
- Słaby lub przerywany strumień moczu. 1
- Uczucie nagłej potrzeby oddania moczu, nawet jeśli pęcherz nie jest pełny. 1
- Kapanie po mikcji lub niewielkie przecieki. 1
- Wrażenie niepełnego opróżnienia pęcherza. 1
- Konieczność napinania się, by rozpocząć oddawanie moczu. 1
Nie każdy mężczyzna będzie doświadczał wszystkich objawów. Dla jednych będą one tylko drobną niedogodnością, dla innych poważnym utrudnieniem w funkcjonowaniu. Jeśli zauważasz u siebie takie problemy, warto skonsultować je z lekarzem – szybka diagnoza i odpowiednie postępowanie mogą znacząco poprawić jakość życia.
Dlaczego dochodzi do BPH?
Powiększenie prostaty to efekt kilku nakładających się czynników, głównie naturalnych zmian zachodzących w organizmie wraz z wiekiem. Oto najczęstsze przyczyny:
- Zmiany hormonalne – wraz z upływem lat spada poziom testosteronu, a rośnie poziom innych hormonów, takich jak dihydrotestosteron (DHT), który stymuluje komórki prostaty do wzrostu. 2
- Starzenie się organizmu – jest to główny czynnik rozwoju BPH. Większość mężczyzn po 60. roku życia doświadcza pewnego stopnia powiększenia prostaty. 2
- Predyspozycje genetyczne – jeśli Twój ojciec lub dziadek mieli problemy z prostatą, istnieje większe prawdopodobieństwo, że również Ciebie może to dotyczyć. 2
- Styl życia – nadwaga, dieta bogata w tłuszcze i brak aktywności fizycznej mogą nasilać objawy i przyspieszać rozwój BPH.2
Warto zauważyć, że wielu ekspertów zwraca uwagę na znaczenie zdrowej diety (bogatej w warzywa, błonnik, cynk i zdrowe tłuszcze) oraz regularnego ruchu w profilaktyce chorób prostaty.
Powiększenie prostaty – leczenie i diagnoza
Jeśli zmagasz się z trudnościami w oddawaniu moczu, nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Specjalista może zlecić kilka prostych badań, które pomogą ustalić przyczynę dolegliwości i stopień powiększenia gruczołu krokowego.
Badania diagnostyczne mogą obejmować:
- Badanie per rectum (DRE) – lekarz palpacyjnie ocenia wielkość i strukturę prostaty.3
- Analiza moczu – wykrywa ewentualne infekcje lub stany zapalne. 3
- Test PSA – badanie krwi służące do oceny poziomu antygenu specyficznego dla prostaty. Wysoki wynik nie zawsze oznacza raka, może też wskazywać na BPH. 3
- Test przepływu moczu (uroflowmetria) – ocenia siłę i szybkość strumienia moczu. 3
- Pomiar zalegającego moczu po mikcji (PVR) – sprawdza, ile moczu pozostaje w pęcherzu po opróżnieniu. 3
- Cystoskopia – pozwala lekarzowi bezpośrednio zajrzeć do cewki i pęcherza. 3
Na podstawie wyników lekarz dobiera odpowiednią metodę leczenia.
Dostępne opcje terapeutyczne:
- Zmiana stylu życia – przy łagodnych objawach często wystarczają proste kroki, takie jak ograniczenie kofeiny i alkoholu, picie mniejszych ilości płynów przed snem oraz regularny ruch. 3
- Farmakoterapia – stosuje się leki rozluźniające mięśnie gładkie prostaty i pęcherza (np. alfa-blokery) lub leki zmniejszające objętość gruczołu, które jednak działają wolniej. 3
- Zabiegi małoinwazyjne – jeśli leczenie farmakologiczne nie przynosi efektu, możliwe są metody wykorzystujące ciepło, laser lub parę wodną, by zmniejszyć ucisk prostaty. 3
- Operacja – w cięższych przypadkach wykonuje się zabieg chirurgiczny (np. przezcewkową resekcję prostaty – TURP), który przynosi znaczną ulgę w oddawaniu moczu. 3
Naturalne wsparcie prostaty
Oprócz leczenia farmakologicznego warto wspierać zdrowie prostaty w naturalny sposób. Preparaty roślinne, takie jak palma sabałowa, śliwa afrykańska czy ostropest plamisty – na przykład Prost-X – są często stosowane jako uzupełnienie diety, które może wspierać równowagę hormonalną oraz komfort układu moczowego. Wybierając suplement, zwróć uwagę na czystość składu, pochodzenie surowców oraz zalecenia producenta.
Życie z BPH
Choć BPH może być uciążliwe, nie musi oznaczać rezygnacji z aktywnego życia. Wielu mężczyzn, zwłaszcza po włączeniu właściwego leczenia lub wsparcia suplementacyjnego, zauważa znaczną poprawę.
Kilka prostych nawyków może pomóc na co dzień:
- Unikaj spożywania dużej ilości płynów wieczorem.
- Staraj się nie wstrzymywać oddawania moczu.
- Dbaj o zdrową masę ciała i umiarkowaną aktywność fizyczną.
- Ogranicz alkohol i produkty zawierające kofeinę.
Najważniejsze jednak, aby nie zwlekać z konsultacją lekarską. Wczesne działanie zapobiega pogorszeniu objawów i pozwala dobrać indywidualne rozwiązanie, które naprawdę działa.
Referencje
1.and D. Enlarged Prostate (Benign Prostatic Hyperplasia) [Internet]. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. NIDDK - National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases; 2025 [cited 2025 Mar 22]. Available from: https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/prostate-problems/enlarged-prostate-benign-prostatic-hyperplasia
2.Urology Care. Benign Prostatic Hyperplasia (BPH): Symptoms, Diagnosis & Treatment - Urology Care Foundation [Internet]. Urologyhealth.org. 2025 [cited 2025 Mar 22]. Available from: https://www.urologyhealth.org/urology-a-z/b/benign-prostatic-hyperplasia-(bph)
3.RSNA A. Enlarged Prostate (BPH) [Internet]. Radiologyinfo.org. 2024 [cited 2025 Mar 22]. Available from: https://www.radiologyinfo.org/en/info/bph#:~:text=Other%20tests%20such%20as%20urine,treatment%20to%20medication%20or%20surgery.
